Being the Change, daar doe je het toch voor?
Afgelopen dinsdag 2 december keek ik naar het NPO programma ‘Altijd Wat’. Het ging over ouderen en alcoholisme. Het geheugen van Hans (68), ooit een stoere marinier, laat het afweten en nu is hij deels afhankelijk van de Thuiszorg. Dick van 58 vertelt dat zijn alcoholisme heeft gemaakt dat hij lange tijd vlak is geweest in het contact met zijn omgeving. Hij is nu gelukkig van de alcohol verlost en weer oprecht geïnteresseerd in de mensen om hem heen.
Ik hou van een borrel, maar ben zover ik weet geen alcoholist. Nooit geweest ook. Gek genoeg ken ik wel het gevoel wat deze man beschrijft. Er was een tijd dat ik geen interesse had in mijn geliefden. Ik was vlak. En gevoelsmatig ben ik niet de enige. Ik heb het idee dat veel mensen tegenwoordig beneveld zijn. Niet door alcohol, maar door.. ja, door wat? Door drukte, door stress, door chaos en legio keuzemogelijkheden, door de oplopende druk die we ervaren in ons werk. Sommigen houden deze ratrace lang vol, anderen vervlakken en raken zichzelf en elkaar kwijt in een (v)echtscheiding, depressie of burn out. Cijfers liegen niet.
Later in hetzelfde programma verhuist de camera naar een idyllische plek in het prachtige oude centrum van Doylestown, Pennsylvania, vlakbij New York. Zak Ebrahim vertelt zijn verhaal. Hij groeit op in een liefdevol gezin, maar door omstandigheden verandert zijn vader, El Sayyid Nosair in een koelbloedige jihadist. In 1990 vermoordt hij een Amerikaanse rabbijn en in 1993 is hij vanuit de gevangenis verantwoordelijk voor de eerste aanslag op het World Trade Centrum waarbij zes mensen omkomen. Zak realiseert zich dan dat zijn vader terrorisme heeft verkozen boven hem. Dat is een afschuwelijke ontdekking voor het jongetje van tien. Opgegroeid om te haten in een extremistisch milieu zou je jezelf zorgen maken om Zak en zijn zus. Maar Zak breekt met de belangrijkste man in zijn leven en met de Islam. Lang denk hij nog, conform de boodschap die hij kreeg in zijn jeugd, dat hij beter is dan anderen. De omslag komt als hij mensen gaat ontmoeten. Mensen uit andere culturen en met andere geloofsovertuigingen. Zak komt erachter dat ze eigenlijk precies hetzelfde zijn als hijzelf, met dezelfde basisbehoeften en angsten. Hij komt tot de conclusie dat hij niet wil kijken naar de stereotypen die hij van huis uit heeft meegekregen. Zak is nu vredesactivist en hoopt dat zijn verhaal mensen wakker schudt.
Ieder liefdevol mens kan veranderen in een afgevlakte versie, zelfs in een gefrustreerd monster. Ieder liefdevol mens kan ook de haatdragende ideologieën die het als kind meekrijgt weer naast zich neerleggen en anderen alsnog de hand te reiken. Heb jij voldoende oog voor de mensen om je heen? Jezelf die vraag stellen, is een mooi begin. Als je het echt belangrijk vindt, dan onderneem je actie(s) om ervoor te zorgen dat de verbinding wordt hersteld. Dan wordt 2015 een jaar met minder afvlakking, meer liefde en minder oorlog. Dan ben jij The Change.